به گزارش خوزپرس، کشاورزان منطقه «چنانه» شوش ماه‌ها روی زمین کشاورزی خود عرق ریختند تا خربزه و هندوانه مرغوبی را برداشت کنند. حالا که محصول باکیفیت و باب میلشان به مرحله برداشت رسیده، بازار وارد رکود شده و تقاضایی برای خرید محصول وجود ندارد.

مرز چذابه برای صادرات بسته‌شده و قیمت هندوانه و خربزه در بازار بسیار ارزان است. حالا کشاورزان مانده اند و هزاران قرض و بدهی و برنامه‌هایی که برای زندگی چیده بودند. نه مشتری خوبی برای خرید محصول وجود دارد و نه راهی برای صادر کردن. به قول قدیمی‌ها خربزه که می‌خوری باید پای لرزش هم بنشینی.

در منطقه «صرخه» و «چنانه» طبق آمار موجود نزدیک به یک هزار هکتار هندوانه و خربزه توسط کشاورزان کاشته شد و همه محصول هم‌اینک بر زمین‌مانده و خوراکی برای گوسفندان شد. این اتفاق بارها برای کشاورزان این منطقه رخ داده و همه کشاورزان را تسلیم شرایط بد موجود کرده است ولی تاکنون راهی برای حل شدن این وضعیت توسط مسئولان اتخاذ نشده است.

در میان محصولات کشاورزی، هندوانه محصول بسیار پرطرفداری است اما کشت آن، آب بسیار زیادی می‌طلبد، پس از کاشتن هندوانه، دو یا سه بار آن را برداشت می‌کنند. این در حالی است که آب با ارزشی پای آن رفته تا هندوانه عمل آمده و حال با ارزان‌ترین قیمت به فروش می‌رود.

هندوانه که پر حاشیه‌ترین محصول صادراتی امسال نیز بوده با کاهش صادرات ۴۰ درصدی در بهار امسال مواجه شد تا کمتر آب گران‌بها در قالب این محصولات به دیگر کشورها صادر شود.

بازار هندوانه صادراتی نشان می‌دهد که این محصول آب‌بر و ارزان، طی بهار امسال تغییر و تحولات بسیاری را تجربه کرده است.

۱۱

بر اساس آمار گمرک، در بهار امسال ۲۴۸ هزار و ۴۰۰ تن هندوانه به ارزش ۵۶ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار به ۲۸ کشور گرجستان، بلاروس، جمهوری آذربایجان، آلبانی، آلمان، اتریش، ارمنستان، استونی، افغانستان، امارات متحده عربی، انگلستان، بلغارستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ترکیه، رومانی، سوئد، سوئیس، عراق، عمان، فدراسیون روسیه، قبرس، قزاقستان، لهستان، مجارستان، کویت، نروژ و هلند صادر شده که از نظر وزنی و ریالی نسبت به سه‌ماهه نخست سال گذشته بیش از ۴۰ درصد کاهش داشته است.

گره‌های در هم تنیده

رئیس انجمن صنفی کشاورزان شوش در توضیح وضعیت کنونی کشاورزانی که خربزه و هندوانه کاشتند، گفت: متأسفانه مشکلات کشاورزی یکی و دو تا نیست. بخصوص در خوزستان و در شهرستان شوش که همواره مسئولان شعار قطب کشاورزی را به آن می‌دهند. فراموش نکنیم که کشاورزی، پایه و اصل اقتصاد مقاومتی است.

عبدالرحیم رحیمی نیا افزود: در بهبود وضعیت کاشت خربزه و هندوانه، عوامل مختلفی دخیل هستند. برای نمونه، نبود الگوی کشت از جمله معضلات کشاورزان کشور است و تعریف دقیقی به نام الگوی کشت نداریم. البته بخشی از آن‌هم به عهده کشاورز است و کشاورزان بهتر است برای کاشت محصولات خود از مسئولان مربوطه مشورت بگیرند تا از میزان نیاز بازار با خبر شوند و با هماهنگی مراکز خدماتی و مسئولان سطح کشتشان را تعیین کنند.

رحیمی نیا همچنین یادآور شد: مشکلات جامعه کشاورزی با سازمان‌های مختلفی گره‌خورده به همین دلیل دچار پیچیدگی شده است. از طرفی فراز و نشیب و تنش‌های اقتصادی داخلی و بین‌المللی و مدیریت‌های متغییر در بخش کشاورزی نیز تأثیر مستقیمی بر وضعیت کشاورزان کشور و شوشی می‌گذارد.

وی افزود: متأسفانه در منطقه صرخه و چنانه اغلب مشکل بر زمین ماندن خیار، گوجه، پیاز، خربزه و هندوانه را داشتیم و باید برای بهبود این وضعیت برنامه‌ریزی جدی انجام شود.

رئیس انجمن صنفی کشاورزان شوش اظهار کرد: در منطقه صرخه، ۲۰۰ هکتار هندوانه و ۲۰۰ هکتار خربزه توسط کشاورزان کاشته شده است. همچنین در منطقه «چنانه» ۵۰۰ هکتار خربزه و ۴۰۰ هکتار هندوانه کاشته شده که همه محصولات خوب و مرغوبی هستند که عاقبت همه محصولات خوراک دام شد.

 

رحیمی‌نیا گفت: وقتی بهای هندوانه کیلو ۱۰۰ تومان یا خربزه کیلویی ۴۰۰ تومان یا کمتر باشد، هزینه‌های مصرف‌شده کشاورز نیز تأمین نمی‌شود چه برسد به سوددهی، نهایتاً صرفه اقتصادی ندارد و بدون شک این ضرر، تبعات و آسیب‌های اجتماعی مختلفی را به دنبال خواهد داشت.

این مقام مسئول پیشنهاد کرد: باید به سمت محصول سالم برویم که بشود در جهت صادرات کار کنیم اما چون برخی محصولاتمان از نظر کیفی پایین هستند، کشورهای همسایه از آن‌ها استقبال نمی‌کنند.

رحیمی‌نیا گفت: کشاورزان انتظار دارند در مقابل تولید محصولات، بخشی باشد که از آن‌ها در زمینه های مختلف بازرگانی و… حمایت کند.

وی به راه‌اندازی بازارچه مرزی اشاره کرد و گفت: بازارچه مرزی که در مرز عراق قرار دارد می‌تواند در ارتقای کشاورزی منطقه مؤثر باشد. همچنین مسئله نبود میدان تره‌بار در شوش مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده است. میدان تره‌بار می‌توانست نقش خوبی برای شوش داشته باشد. خیلی از محصولات تولیدی‌مان در میدان بار دزفول به فروش می‌رسند و بازاری‌های شوش مجبورند برای خرید محصولات شوشی به دزفول بروند. این کار باعث می‌شود محصولات خودمان در شوش گران‌تر از دزفول به فروش برسند.

رحیمی‌نیا گفت: درباره میدان تره‌بار چندین جلسه در فرمانداری داشتیم که متأسفانه این جلسات به حال خود رها شدند و تصمیم جدی برای این موضوع را از سوی مسئولان ندیدیم.

خربزه و هندوانه خوراکی برای دام

رحیم صرخی، عضو شورای شهر فتح المبین (صرخه) و فعال کشاورزی درباره کاشت خربزه و هندوانه در شوش گفت: کاشت این محصولات برای کشاورزان ریسک است. یا می‌گیرد یا نمی‌گیرد.

صرخی توضیح داد: کشاورزان چند سال است که محصولاتی مثل خربزه و پیاز و هندوانه می‌کارند اما در نهایت جز ضرر حاصلی نمی‌بینند.

وی گفت: قیمت خرید محصولات پایین است و سودی برای کشاورز ندارد. به همین دلیل حالا خربزه و هندوانه خوراکی برای گوسفندان شده است.

۱۲

عضو شورای شهر فتح المبین توضیح داد: کشاورزان به حال خود رها شدند، نه مسئولی وجود دارد نه دلسوزی. بخش زیادی از کشاورزان انسان‌های ساده‌ای هستند که از حقوق خود بی‌خبرند و حتی نمی‌توانند از روش‌های نوین برای کشاورزی بهره ببرند. در این شرایط لازم است نهادی آن‌ها را هدایت کند.

 ریسکی که همیشه ضرر داده

با توجه به شرایط شرح داده شده گویا مسئولان نیز از حل چنین معضل ناتوانند و بسیاری همچنان چشم به دولت و نماینده دولت در شهرستان دارند.

دبیر نظام صنفی کشاورزان و منابع طبیعی شهرستان شوش نیز در این باره گفت: تمرکز کشاورزانی که خربزه و هندوانه می‌کارند بر روی صادرات است اما امسال چون صادرات به عراق از طریق مسیر چذابه را نداشتیم، همه کشت‌های این فصل بر جای خود ماندند.

حکیم خنیفر با بیان اینکه دولت فقط برای محصول گندم و ذرت، خرید تضمینی در نظر گرفته است، گفت: کشاورزان باقی محصولات خود را به‌صورت ریسکی می‌کارند.

خنیفر افزود: بیمه کشاورزی هم شامل محصولاتی مثل خربزه و هندوانه نمی‌شود که اتفاقاً خود صندوق بیمه کشاورزی نیز ورشکسته و متکی به کمک‌های دولت است و با این وجود امسال بسیاری از کشاورزان مزارع خود را بیمه نکردند.

وی یادآور شد: برای بهبود وضعیت کنونی نیاز به یک حمایت و بسیج همگانی است تا کشاورزانی که ماه‌ها برای محصول خود وقت و هزینه می‌کنند این‌چنین دچار مشکل نشوند.

 طبق آمار ارائه‌شده نزدیک به یک هزار هکتار زمین هم‌اکنون مرغوب‌ترین محصول هندوانه و خربزه را دارند اما به دلیل ارزان بودن این محصولات در بازار و بسته شدن مسیر صادرات، کشاورزان تصمیم گرفتند هزار هکتار را برای خوراک دام‌ها در نظر بگیرند. با این حساب خانواده‌هایی مثل کاظم حیدری باید شش ماه دیگر با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم کنند تا شاید در محصول بعدی سودی عایدشان شود.

مهر: گزارش از قاسم منصور آل کثیر